Wat gebeurt er aan de hemel?
Hoewel de nachten steeds korter worden, krijgen we ook in mei een aantal fraaie verrekijkermomenten voorgeschoteld.
Planeten
Mercurius is deze maand niet te zien.
Venus staat tijdens de schemering in de ochtend laag boven de oostelijke horizon. De heldere planeet is desondanks prima zichtbaar.
De afstand met de aarde groeit en de sikkelvorm wordt te klein om met een verrekijker te zien. Voor de volgende sikkelwaarneming met de verrekijker moeten we geduld hebben en zo'n anderhalf jaar wachten.
Mars schijnt 's avonds aan hemel als een heldere rood/oranje gekleurde ster er reist gedurende de maand van het sterrenbeeld Kreeft naar Leeuw. De afstand tot de aarde wordt steeds groter, de helderheid neemt verder af van magnitue +0,4 naar +1,2
Jupiter is eveneens in de avond zichtbaar, boven de west-noord-westelijke horizon, maar gaat steeds korter na de zon onder. Het is altijd leuk om te kijken hoeveel maantjes je kunt zien in de verrekijker.
Saturnus ontworstelt zich aan de ochtendschemering en wordt in de late nanacht steeds beter zichtbaar.
Uranus is deze maand niet zichtbaar. Op 17 mei bedekt de zon de planeet. Dit is uiteraard niet te zien.
Neptunus verschijnt net als Saturnus aan het eind van de maand weer aan de ochtendhemel boven de oostelijke horizon.
Kometen
We moeten het helaas een poos zonder heldere kometen doen.
Nova T Coronae Borealis
Hou sterrenbeeld Noorderkroon in de gaten! Nog steeds wachten we op het moment dat daar een 'nieuwe ster' - een nova - gaat verschijnen. We hadden gedacht dat het in 2024 zou gebeuren. Wordt het 2025? Lees meer in dit artikel over Nova T Coronae Borealis.
Astrokalender voor een gewone verrekijker - mei 2025
Za 3 - Zo 4 mei: samenstand maan, Mars en M44
Gedurende avond en nacht komt de half verlichte maan steeds dichter bij de planeet Mars te staan. Ze naderen elkaar tot 1 graad. Extra mooi is dat de sterrenhoop M44 in hetzelfde verrekijkerbeeld te zien is. Het felle maanlicht verbleekt de sterren wel, maar de sterrenhoop zal nog best fraai herkenbaar zijn.
Zo 4 - Ma 5 mei: Mars dichtst bij M44
De maan is verder naar het oosten getrokken (zie gisteren), maar Mars is langzamer in zijn beweging langs M44 en vertoeft meerdere avonden in hetzelfde beeldveld. Vanavond is de dichtste nadering en staat Mars aan de rand van de sterrenhoop. Nu de felle maan niet meer in hetzelfde beeldveld staat, zullen de sterren beter zichtbaar zijn.
Di 13 - Wo 14 mei: Maan bij Antares
De nog bijna volle maan staat vannacht vlak bij Antares, de rood/oranje hoofdster van sterrenbeeld Schorpioen. Kijk laag boven de zuidelijke horizon rond 2 á 3 uur.
Do 22 - Vr 23 mei: Maan tussen Saturnus en Venus
In de vroege ochtend is de afnemende maansikkel te zien tussen de planeten Saturnus en Venus. Kijk 4.30 á 4.45 uur boven de oostelijke horizon.
Vr 23 - Za 24 mei: Maan nabij Venus
In de vroege ochtend is de verder afnemende maansikkel nu links van Venus te zien. Kijk 4.30 á 4.45 uur boven de oostelijke horizon.
Di 27 mei: zeer smalle maansikkel
Als de lucht goed transparant is, dan kun je de maan zien terwijl het nog maar 17,5 uur na nieuwe maan is. De zon verlicht - vanuit ons gezichtspunt - slechts 0,9% van de maan. De maansikkel is supersmal en het zal lastig zijn om deze tijdens de nog heldere schemerlucht waar te nemen. De maan gaat 38 minuten na de zon onder. Een echte verrekijkeruitdaging.
Wo 28 mei: smalle maansikkel en afscheid van Jupiter
De voor 4% verlichte maan geeft een prachtig beeld en is minder moeilijk te vinden dan gisteren. Misschien kun je 6 graden onder de Maan de planeet Jupiter nog zien en gedag zwaaien. Deze zichtbaarheidsperiode loopt op zijn eind. Eind juli begint de volgende zichtbaarheidsperiode van Jupiter met een wederverschijning aan de ochtendhemel.
Tot slot van dit maandoverzicht de maanfasen op een rijtje. Deepsky waarnemingen gaan het best rond nieuwe maan en op avonden bij laatste kwartier en de dagen daarna. Bij eerste kwartier en volle maan stoort de maan tijdens de avonduren.
Bronnen: Sterrengids 2025, Jaarboek sterrenkunde 2025, Sterren en planeten 2025, hemel.waarnemen.com, Stellarium en SkySafari Pro.