Wat gebeurt er aan de hemel?
Astrokalender voor een gewone verrekijker - november 2025
Het wordt al vroeg donker en aan de herfsthemel staan mooie objecten. Als het helder is, prachtig om met je verrekijker de sterrenhemel te bewonderen! Deze maand kent niet veel bijzondere verschijnselen, maar natuurlijk zijn er altijd enkele samenstanden interessant om te bekijken.
komeet C/2025 A6 Lemmon
De eerste dagen van de maand is - vroeg op de avond - komeet Lemmon nog goed te zien met een verrekijker. De maan stoort wel helaas.
Za/Zo 1 en 2 nov: samenstand maan - Saturnus
De bijna volle maan staat zaterdagavond rechts van Saturnus en zondagavond links van Saturnus. Het is een vrij wijde samenstand. Alleen op zondag passen de beide objecten in hetzelfde beeld van een widefield verrekijker.
Wo 5 nov: supermaan
De volle maan van vandaag is de grootste van het het jaar. De maan heeft vanavond de kleinste afstand tot de aarde. Zoals gewoonlijk krijgt de 'supermaan' vast de nodige aandacht in de media, hoewel het grootte- en helderheidsverschil met het blote oog nauwelijks is op te merken.
Do 6 nov: Maan nabij Plejaden
De sterrenhoop Plejaden staan vlakbij de maan. De maan is nog bijna vol en dat maakt de zichtbaarheid van de sterrenhoop lastig, maar de helderste leden prikken vast nog door de heldere gloed en dat is een mooi gezicht.
Wo 12 - do 13 nov: Maan nabij Regulus
Als de maan na middennacht is opgekomen staat ze vlak bij de heldere ster Regulus. De helderste ster van Leeuw is daarvoor door de maan bedekt, maar dat gebeurde voor ons onder de horizon.
Zo 16 - ma 17 nov: Maansikkel bij Spica
In de vroege ochtend van maandag17 november staat de smalle maansikkel vlak bij Spica, de helderste ster van sterrenbeeld Maagd. De maan is extra mooi door het 'aardlicht', het schijnsel waardoor je ook het donkere deel van de maan ziet dat niet door de zon wordt beschenen.
Vr 21 nov: Uranus in oppositie
De planeet Uranus is in oppositie en staat recht tegenover de zon aan de hemel. Uranus staat de hele nacht boven de horizon. Een mooi moment om weer eens de aandacht er op te vestigen dat Uranus makkelijk te zien is in een verrekijker, mits je weet welk 'sterretje' geen ster is maar de planeet. Extra mooi is dat Uranus nog steeds nabij de Plejaden vertoeft. Op zich zelf al een verrekijkertopper! Gebruik dit kaartje om Uranus te duiden.
Za 29: samenstand maan - Saturnus
Voor de tweede keer deze maand bezoekt de maan Saturnus. Dit keer passen de beide objecten makkelijk in het beeld van een gewone verrekijker. Neptunus staat ook vlakbij (mag 7,7). Deze planeet is echter makkelijker te zien als de helder stralende maan niet zo dicht in de buurt staat.
En verder:
Nova T Coronae Borealis
Hou sterrenbeeld Noorderkroon in de gaten! Nog steeds wachten we op het moment dat daar een 'nieuwe ster' - een nova - gaat verschijnen. We hadden gedacht dat het in 2024 zou gebeuren. Wordt het 2025 of toch 2026? Lees meer in dit artikel over Nova T Coronae Borealis.
Tot slot van dit maandoverzicht de maanfasen op een rijtje. Deepsky waarnemingen gaan het best rond nieuwe maan en op avonden bij laatste kwartier en de dagen daarna. Bij eerste kwartier en volle maan stoort de maan tijdens de avonduren.
Bronnen: Sterrengids 2025, Jaarboek sterrenkunde 2025, Sterren en planeten 2025, hemel.waarnemen.com, Stellarium en SkySafari Pro.